Wspomnienie
Maria Łopatkowa
(1927 – 2016)
25 grudnia 2016 r. zmarła w Warszawie Maria Łopatkowa, wybitna działaczka społeczna, pedagog i pisarka.
Urodziła się 28. 01. 1927 r. w Braciejowicach. Filologię polską ukończyła na Uniwersytecie Łódzkim, zaś na Uniwersytecie Warszawskim w 1968 r. uzyskała tytuł naukowy doktora pedagogiki. W latach 1947 – 1969 pracowała jako nauczycielka w szkole podstawowej w Ołtarzewie.
Przez wiele lat była związana z Towarzystwem Przyjaciół Dzieci, pełniła funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego TPD, kierując równocześnie działalnością Komisji Upowszechniania Kultury Pedagogicznej, której celem było szerzenie wśród rodziców wiedzy o wychowaniu dzieci; postulowała podjęcie przez władze państwowe działań służących podnoszeniu poziomu kultury pedagogicznej aktualnych i przyszłych rodziców. Była także inicjatorką powołania ognisk przedszkolnych, wyrównujących braki w rozwoju i wychowaniu oraz przygotowujących dzieci do nauki w szkole.
Niestrudzona i twórcza, zainicjowała wiele przedsięwzięć, które na trwałe weszły do praktyki pedagogicznej. Zapoczątkowała organizowanie różnorodnych form wczasów rodzinnych np. z pedagogiem, dla rodzin pragnących przysposobić dziecko osierocone, dla rodziców małych dzieci czy dla rodzin niewydolnych wychowawczo.
Odważnie i bezkompromisowo walczyła o dobro dzieci, broniła je przed krzywdą i zaniedbywaniem, propagowała wychowywanie dzieci na ludzi życzliwych i ciekawych świata. Zapoczątkowała powoływanie takich placówek, jak dom matki i dziecka dla więźniarek mających małe dzieci oraz pogotowie rodzinne dla ofiar przemocy domowej. Wiele dzieci uratowała od choroby sierocej, wykluczenia i sieroctwa społecznego, a także wykolejenia się życiowego.
Swoje poglądy publikowała m.in. na łamach czasopisma TPD „Przyjaciel Dziecka”, którego przez kilka lat była redaktor naczelną. Napisała wiele książek poświęconych problematyce wychowawczej. Obronę i rzecznictwo praw dziecka uważała za szczególnie ważne w swojej działalności. Dawała temu wyraz w pracy parlamentarnej jako posłanka do Sejmu PRL w latach 1972 - 1980 oraz senator w latach 1993 – 1997, jak również w okresie swojej aktywności w Komitecie Obrony Praw Dziecka.
Maria Łopatkowa poprzez swoją działalność społeczną oraz pisarstwo wywarła duży wpływ na lepsze rozumienie potrzeb dzieci i podejście do ich wychowywania. Uważana jest za twórczynię kierunku w wychowywaniu zwanego „pedagogiką serca”
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci z okazji obchodów 90-lecia swojej działalności uhonorowało Marię Łopatkową Statuetką „Godność Przyjaciela Dziecka” będącą serdecznym podziękowaniem za całokształt Jej pracy na rzecz i dla dobra dzieci.